Celem artykułu jest wskazanie podstawowych norm prawnych regulujących gospodarkę finansową instytucji kredytowych działających na unijnym rynku finansowym.

Analiza ta opiera się przede wszystkim na przepisach wspólnotowych aktów prawnych, zawierających tzw. minimum harmonizacyjne - czyli te normy porządku prawnego Unii Europejskiej, których wprowadzenie do systemów prawnych państw członkowskich jest wymogiem funkcjonowania we wspólnotowym systemie prawa.

Artykuł zawiera także informacje o regulacjach polskiego prawa w zakresie działalności banków. Należy podkreślić, że gospodarka finansowa w przypadku tego artykułu odnosi się zarówno do zagadnień rachunkowych, nadzorczych norm ostrożnościowych, jak i adekwatności kapitałowej.

Liczba, wielkość i stopień skomplikowania operacji finansowych przeprowadzanych przez podmioty prowadzące działalność bankową wymagają bardzo precyzyjnych i szczegółowych zasad rachunkowo-księgowych, które pozwolą na prawidłowe (z ekonomicznego punktu widzenia) prezentowanie operacji bankowych w księgach i sprawozdaniach finansowych. Bilans banku, rachunek zysków i strat oraz rachunek przepływów środków pieniężnych odzwierciedlają rodzaje i rozmiary prowadzonej działalności oraz dostarczają informacji o realizowanej strategii finansowej.

Należy także pamiętać, że instytucje kredytowe z jednej strony są instytucjami "zaufania publicznego", zobowiązanymi tak prowadzić swoją działalność, by zapewniała bezpieczeństwo powierzonych ich środków finansowych. Z drugiej strony są także przedsiębiorcami, których działalność nierozerwalnie wiąże się z występowaniem ryzyka, łączącego się z maksymalizacją uzyskiwanych przez nie dochodów.

Ten swoisty dualizm wywołuje naturalny konflikt pomiędzy koniecznością sprostania wymogom rynkowym i dążeniem do maksymalizacji ekonomicznych efektów działalności a koniecznością zapewnienia bezpieczeństwa zgromadzonych przez bank środków finansowych. Dlatego szczególną rolę w tworzeniu otoczenia prawnego działalności bankowej odgrywają nadzorcze normy ostrożnościowe, które ustanawiane są w celu ograniczenia nadmiernego ryzyka i zwiększenia bezpieczeństwa systemu bankowego.

Przedstawione w artykule regulacje prawa wspólnotowego oraz prawa polskiego (zarówno z zakresu rachunkowości bankowej, jak i adekwatności kapitałowej oraz norm ostrożnościowych) wskazują na dużą zbieżność norm prawnych występujących w polskim systemie prawnym w stosunku do "minimum harmonizacyjnego" prawa wspólnotowego. Można uznać, że polskie prawo bankowe jest w analizowanym zakresie dostosowane do norm wspólnotowych.