Proces transformacji systemowej w Polsce postawił przed całą gospodarką narodową wiele bardzo skomplikowanych i, co za tym idzie, trudnych do rozwiązania problemów. Dotyczą one wszystkich sfer życia gospodarczego, społecznego i politycznego. Zmiany, które się dokonały w ciągu ostatnich 10 lat w zakresie polityki monetarnej i fiskalnej, dają możliwość pewnej ich oceny. W kontekście obu polityk można mówić o różnorodności zagadnień, ze względu na szeroki ich zakres. Mimo że polityki te realizują odmienne cele szczegółowe, dążą jednak do takich samych celów globalnych, a mianowicie: wzrostu gospodarczego, zmniejszenia bezrobocia i obniżenia inflacji. Właśnie te cele powinny efektywnie oddziaływać na całą gospodarkę, przy czym możliwe to jest wówczas, gdy działania władz fiskalnych i monetarnych będą skoordynowane.

Należy podkreślić, że proces transformacji systemowej, trwający do dzisiaj, wystawił koordynację ww. polityk na szczególnie trudną próbę. Wpływały na to zarówno czynniki natury ekonomicznej, jak i politycznej. W latach 90. występowały okresy współpracy obu polityk, ale również okresy pewnego rozluźnienia. Duży wpływ na to miała zapewne głęboka inflacyjna nierównowaga, wysokie zewnętrzne zadłużenie, dążenie banku centralnego do uzyskania autonomii oraz osobowość ludzi kierujących obiema instytucjami.

Dążenie banku centralnego do niezależności (chociaż uznawano, że NBP był relatywnie niezależny) wypływało nie tylko z chęci uniezależnienia się od rządu czy Parlamentu (szczególnie w zakresie uniezależnienia założeń polityki pieniężnej od rządu i wprowadzenie kolegialności zarządzania bankiem centralnym), ale było zgodne z podstawowymi regulacjami dotyczącymi banków centralnych zawartymi w Traktacie z Maastricht i Statucie Europejskiego Systemu Banków Centralnych, a także podyktowane doświadczeniami z przeszłości.

Duży wpływ na ugruntowanie się niezależności NBP miało uchwalenie w 1997 r. nowej Konstytucji RP (art. 227), a następnie ustawy o NBP. Niezależność banku centralnego nie stoi jednak na przeszkodzie koordynacji polityki fiskalnej i monetarnej; daje raczej większe możliwości władzom monetarnym wyboru płaszczyzn tej współpracy. Praktyka wielu krajów wysoko rozwiniętych wskazuje na to, że banki centralne zawsze ściśle współpracują z parlamentami i rządami na rzecz rozwoju społeczno-gospodarczego danego kraju.