Opracowanie przedstawia podstawy teoretyczne, specyfikację równań, procedurę kalibracji oraz wyniki kilku eksperymentów symulacyjnych, charakteryzujących cechy kwartalnego modelu gospodarki polskiej - małego strukturalnego modelu inflacji (MSMI). Model powstał w celu wspomagania antyinflacyjnej polityki banku centralnego. Zgodnie z przyjętymi założeniami, inflację traktuje się jako efekt procesów dostosowawczych, zachodzących na trzech współzależnych rynkach: pracy, produktów i szeroko rozumianego pieniądza. Ten sposób rozumienia inflacji pozwala na zidentyfikowanie trzech zasadniczych źródeł impulsów inflacyjnych: luki podażowej pojawiającej się na rynku produktów, spirali płace - ceny, mającej swoje źródło na rynku pracy, rynku funkcjonującego w warunkach konkurencji niedoskonałej oraz napięć w sektorze monetarnym (ujmowanym łącznie z rynkiem aktywów zagranicznych), na którym aktywną rolę odgrywa endogeniczny kurs walutowy. Model nie sięga do specyfiki procesu polskiej transformacji systemowej. Zasadnicze mechanizmy zawarte w modelu próbują opisać przyszły, docelowy, stan gospodarki. Rozwiązanie to, jakkolwiek dyskusyjne, uznano za lepsze od prób odwzorowywania epizodycznych, szybko dezaktualizujących się stanów gospodarki. Jeśli przewidywania kierunku przemian gospodarki polskiej są trafne, to model - wraz z postępami w transformacji - będzie coraz lepszym narzędziem analitycznym i prognostycznym. Taka metodyka modelowania procesu transformacji pozwoliła na szersze wykorzystanie doświadczeń autorów budujących modele w krajach OECD.

Stosownie do powyższej antycypacyjnej metody specyfikacji równań opracowano procedurę kalibracji parametrów strukturalnych modelu. Procedura ta opiera się na idei M-estymatrów, przy czym w charakterze minimalizowanej funkcji celu wykorzystano kryterium uogólnionej metody momentów. W przeciwieństwie do klasycznych metod estymacji, kalibracja jest procesem warunkowej minimalizacji funkcji straty. Warunki poboczne zapewniają identyfikację parametrów, uzupełniając krótką i ubogą w informację próbę wiedzą, doświadczeniami i przekonaniami zarówno autora modelu MSMI, jak i autorów innych modeli.

Korzystając z powyższych idei skalibrowano parametry składającego się z 20 równań (w tym 12 stochastycznych), popytowo-podażowego modelu gospodarki polskiej. Mimo iż specyfikacja równań pomijała charakterystyczne cechy procesu transformacji w Polsce, model - w większości przypadków - zadowalająco odtwarza przebieg zmiennych endogenicznych w próbie. Dodatkowo model MSMI poddano eksperymentom symulacyjnym weryfikującym reakcje wybranych zmiennych endogenicznych modelu na zmiany instrumentów polityki fiskalnej i monetarnej oraz zmiany zmiennych egzogenicznych; kilka najbardziej charakterystycznych wyników przedstawiono w końcowej części tekstu. Okazało się, że w gospodarce opisanej modelem MSMI wzrost wydatków budżetowych nie jest skuteczną metodą pobudzania koniunktury. W krótkim okresie obserwujemy wzrost inflacji, a w średnim - wywoływane w taki sposób przyrosty PKB zanikają. Wzrost krótkookresowej stopy procentowej - w krótkim i średnim horyzoncie - powoduje, jak można oczekiwać, spadek inflacji i PKB, jednak pojawia się tutaj dodatkowy efekt: efekt substytucyjny. Polega on na zastępowaniu produkcji krajowej importem - po około 6 kwartałach - przeważa efekt tłumienia dochodu i obserwujemy względny wzrost popytu krajowego przy relatywnie stałym produkcie krajowym brutto. Oznacza to narastanie luki podażowej. Końcowym efektem jest więc erozja antyinflacyjnego oddziaływania podwyżki stóp procentowych przy narastającej nierównowadze zewnętrznej.